Terug - Item van de maand september 2022

Op 17 september 1944 vlogen honderden geallieerde transporttoestellen door het Zuid-Nederlandse luchtruim om in de buurt van Eindhoven, Nijmegen en Arnhem duizenden Amerikaanse en Britse parachutisten te laten springen boven de hen toegewezen landingszones. Operatie Market-Garden was begonnen.

Een van deze toestellen was een C-47 met de bijnaam Clay Pigeon (kleiduif). Navigator Harry Tinckom was als bemanningslid aan boord van dit toestel. Nog voordat zij de toegewezen landingszone wisten te bereiken, werd de Clay Pigeon zodanig zwaar door luchtafweer getroffen dat de parachutisten maar ook de bemanningsleden boven Noord-Brabant uit het toestel moesten springen.

Zo belandde Harry Tinckom onverwacht in bezet gebied. Als enige wapen beschikte bij over een M1911A1 pistool, het standaard pistool van de Amerikaanse krijgsmacht tijdens de Tweede Wereldoorlog. Met hulp van het verzet wist Tinckom gevangenname te voorkomen en werd hij uiteindelijk samen met andere geallieerde militairen verborgen gehouden in de bossen ten zuidwesten van Eindhoven.

Een van de verzetsmensen die bij deze actie betrokken was, was de toen 29-jarige Adriaan Goossens. Wetende dat hoe langer de groep in de bossen ondergedoken zou zitten de kans op ontdekking groter zou worden, vertrok hij op 20 september per fiets richting bevrijd gebied om Britse eenheden in te lichten over de ondergedoken Amerikanen. Een fietstocht die niet zonder risico was omdat Goossens vanuit bezet gebied de frontlijn moest passeren.

Hoewel Goossens als verzetsman zelf al over een FN M25-pistool beschikte, besloot Tinckom vanwege dit risico zijn eigen M1911A1 pistool te ruilen met het pistool van Goossens. Op die manier kreeg Goossens de beschikking over een zwaarder en moderner wapen tijdens zijn risicovolle onderneming.

Goossens slaagde erin ongeschonden geallieerd gebied te bereiken, waarna de ondergedoken Amerikanen door Britse eenheden ontzet konden worden. Goossens heeft zijn Amerikaanse pistool altijd gehouden.

Dit pistool is het laatste ‘item van de maand’ van Oorlogsmuseum Eyewitness. Het is tevens een van de objecten dat deel uitmaakt van de collectie die zal worden overgenomen door Oorlogsmuseum Overloon. Op deze manier zal het pistool en de historie die eraan verbonden is, ook na de sluiting van Oorlogsmuseum Eyewitness behouden blijven.